زمان گذشته ساده: :Preterito indefinido
بيان گر كاري است كه در گذشته به طور مطلق و بدون استمرارانجام شده است. براي ساختن آن به شكل زير عمل مي كنيم:
ب) افعال گروه ar-:براي افعالي كه به ar- ختم مي شوند ar را از ريشه حذف مي كنيم و زوايد شش گانه زير را به ريشه فعل اضافه مي كنيم.
|
جمع |
مفرد |
|
|
amos |
é |
اول شخص |
|
asteis |
aste |
دوم شخص |
|
aron |
ó |
سوم شخص |
مثال: :Ejemplo
Hablar : Habl+é,aste,ó,amos,asteis,aron =
Hablé صحبت كردم Hablamos صحبت كرديم
Hablaste صحبت كردي Hablasteis صحبت كرديد
Habló صحبت كرد Hablaron صحبت كردند
ب) افعال گروه er- و ir-: زوايد شش گانه زير به ريشه فعل اضافه مي شوند:
|
جمع |
مفرد |
|
|
imos |
í |
اول شخص |
|
isteis |
iste |
دوم شخص |
|
ieron |
ió |
سوم شخص |
مثال: :Ejemplo
Comer: Com + í,iste,ió,imos,isteis,ieron =
Comí خوردم Comimos خورديم
Comiste خوردي Comisteis خورديد
Comió خورد Comieron خوردند
Escribir : Escrib+í,iste,ió,imos,isteis,ieron =
Escribió نوشتم Escribimos نوشتيم
Escribiste نوشتي Escribisteis نوشتيد
Escribió نوشت Escribieron نوشتند
براي افعال زير بايد ابتدا ريشه فعل را تغيير دهيم و سپس زوايد زير را به ريشه فعل اضافه مي كنيم.
Andar(قدم زدن) anduv-
Estar(بودن) estuv-
Tener(داشتن) tuv-
Caber(جا گرفتن) cup-
Haber(بودن) hub-
Poder(توانستن) pud-
Poner(گذاشتن) pus-
Saber(دانستن) sup-
*Hacer(انجام دادن) hic-
Querer(خواستن) quis-
Venir(آمدن) vin-
|
جمع |
مفرد |
|
|
imos |
e |
اول شخص |
|
isteis |
iste |
دوم شخص |
|
ieron |
o |
سوم شخص |
* در مورد صرف فعل hacer داريم :
|
انجام دادن Hacer |
|
|
Hice |
Hicimos |
|
Hiciste |
Hicisteis |
|
*Hizo |
hicieron |
بعضي از افعال بايد به اين شكل تغييراتي در سوم شخص مفرد و جمع آن انجام داد:
|
Caer افتادن |
|
|
Caimos |
Caí |
|
Caisteis |
Caiste |
|
Cayeron |
Cayó |
|
Oir شنيدن |
|
|
Oimos |
Oí |
|
Oisteis |
Oiste |
|
Oyeron |
Oyó |
|
Dormir خوابيدن |
|
|
Dormimos |
Dormí |
|
Dormisteis |
Dormiste |
|
Durmieron |
Durmió |
|
Preferir ترجيح دادن |
|
|
Preferimos |
Preferí |
|
Preferisteis |
Preferiste |
|
Prefieron |
Prefirió |
|
Conseguir تهيه كردن |
|
|
Consegí |
Conseguimos |
|
Conseguiste |
Conseguisteis |
|
Consiguió |
Consiguieron |
|
Pedir تقاضا كردن |
|
|
Pedimos |
Pedí |
|
Pedisteis |
Pediste |
|
Pidieron |
Pidió |
|
Ver ديدن |
|
|
Vimos |
Vi |
|
Visteis |
Viste |
|
Vieron |
Vio |
|
Dar دادن |
|
|
Dimos |
Di |
|
Disteis |
Diste |
|
dieron |
Dio |
|
Ir رفتن |
|
|
Fuimos |
Fui |
|
Fuisteis |
Fuiste |
|
Fueron |
Fue |
|
Ser بودن |
|
|
Fuimos |
Fui |
|
Fuisteis |
Fuiste |
|
Fueron |
Fue |
همانطور كه مي بينيد صرف فعل Ser و Ir يكسان مي باشند.
زمان گذشته استمراري : بيانگر فعلي است كه در زمان گذشته با استمرار يا در طول مدتي خاص اتفاق افتاده است. مانند: مي رفتم٬مي گفتم٬مي خواندم.
براي ساختن اين فعل در زبان اسپانيايي به شكل زير عمل مي كنيم.
۱. افعال گروه ar-: براي ساختن اين افعال بايد پسوندهاي زير را به aريشه فعل اضافه كنيم.
|
جمع |
مفرد |
|
|
ábamos |
aba |
اول شخص |
|
abais |
abas |
دوم شخص |
|
aban |
aba |
سوم شخص |
مثال: :Ejemplo
Hablar : Habl+aba,abas,aba,ábamos,abais,aban =
Hablaba صحبت مي كردم Hablábamos صحبت مي كرديم Hablabas صحبت مي كردي Hablabais صحبت مي كرديد Hablaba صحبت مي كرد Hablaban صحبت مي كردند
براي افعال گروه er- و ir- زوايد شش گانه زير به ريشه فعل اضافه مي كنيم :
|
جمع |
مفرد |
|
|
íamos |
ía |
اول شخص |
|
íais |
ías |
دوم شخص |
|
ían |
ía |
سوم شخص |
مثال: :Ejemplo
Comer : Com+ía,ías,ía,íamos,íais,ían =
Comía مي خوردم Comíamos مي خورديم
Comías مي خوردي Comíais مي خورديد
Comía مي خورد Comían مي خوردند
Escribir : Escrib+ía,ías,ía,íamos,íais,ían =
Escribía مي نوشتم Escribíamos مي نوشتيم
Escribías مي نوشتي Escribíais مي نوشتيد
Escribía مي نوشت Escribían مي نوشتند
در اين زمان فقط سه فعل بي قاعده وجود دارد:
|
Verديدن |
|
|
Veíamos |
Veía |
|
Veíais |
Veías |
|
Veían |
Veía |
|
Irرفتن |
|
|
Ibamos |
Iba |
|
Ibais |
Ibas |
|
Iban |
Iba |
|
Serبودن |
|
|
Eramos |
Era |
|
Erais |
Eras |
|
Eran |
Era |
گرامر زمان گذشته در ترکی استانبولی بسیار مهم و پرکاربرد است. این زمان برای بیان اتفاقات، وقایع، و عمل‌هایی که در گذشته رخ داده‌اند، استفاده می‌شود. یکی از اصول مهم در ساخت زمان گذشته استفاده از پسوندهای مربوط به زمان گذشته است. برای سوم شخص مفرد، ماضی ساده اغلب با پسوند "-di" ساخته می‌شود. به عنوان مثال، فعل "gitmek" (رفتن) در زمان گذشته به شکل "gitti" (رفت) در می‌آید. همچنین باید توجه داشت که در ترکی استانبولی، فعل به دلیل نقش زبانی خودش، بر اساس جنس فاعل تغییر می‌کند، بنابراین برای فعل‌هایی که فاعل جنس مذکر دارند، می‌توانیم از پسوند "-di" استفاده کنیم و برای فعل‌هایی که فاعل جنس مونث دارند، از پسوند "-di" و "-dı" استفاده می‌شود.
به علاوه، برای افعال ناقص، مانند "gel-" (آمدن) و "git-" (رفتن)، برخی تغییرات در پسوند حاصل می‌شود. به طور معمول، در زمان گذشته، این افعال با پسوند "-ti" برای سوم شخص مفرد و پسوند "-ti" یا "-tı" برای سایر شخص‌ها تغییر می‌کنند. به عنوان مثال، "geldi" (آمد) برای سوم شخص مفرد و "geldi" یا "geldiği" برای سایر شخص‌ها استفاده می‌شود.
به طور کلی، در ترکی استانبولی، زمان گذشته با استفاده از پسوندهای مختلف و تغییرات در فعل‌ها برای بیان اتفاقات و وقایع گذشته استفاده می‌شود. این قانون‌ها و الگوها برای یادگیری موثر و درست ترکیب شدن با زبان ترکی استانبولی بسیار اساسی است.